Blogia
Guarani

MBA'APOHÁRA ÁRA - DÍA DEL OBRERO

MBA’APOHÁRA ÁRA: 1 JASYPO – DÍA DEL OBRERO: 1 DE MAYO

(Ohai) David Galeano Olivera (Por)

Leer original (hacer clic) en: http://groups.google.com.py/group/guarani-nee/web/mbaapohra-ra---da-del-obrero

Ára 1 jasypo niko Mba’apohára Ára ha oñemomorâ haimete opaite tetâme ko yvy ape ári. El día 1 de mayo es el Día del Obrero o Trabajador y es celebrado en casi todos los países de la tierra.

Ko ára ojeporavókuri 1889, París, Francia-pe, oikórôguare peteî Mba’apohára Ava’atyrekoguáva Amandaje, ojegueromandu’ávo umi mba’apohára ojejukava’ekue Chicago, Estados Unidos-pe, ojerurehaguére poapy aravo omba’apo haĝua, ára ha ára, imba’apohápe. Upérô umi mba’apohára omotenondékuri peteî mba’apo’ỹ tuicháva oñepyrûva’ekue ára 1 jasypo 1886-pe; ha upévare ojeporavókuri 1 jasypo Mba’apohára Árarô. La fecha quedó establecida en 1889, en París, Francia; en ocasión del Congreso Obrero Socialista reunido -entre otros- en homenaje a los Mártires de Chicago, Estados Unidos; ejecutados por reclamar la jornada laboral de ocho horas, durante una huelga que se inició el 1 de mayo de 1886; siendo esa la razón por la cual se eligió el 1 de mayo como Día del Obrero.

Mba’apoharakuéra rembijerure tuichavéva niko pe, ára ha ára, oñemba’apo haĝua 8 aravo añónte; oñemoañetévo pe temiandu roky porâite he’íva “poapy aravo mba’aporâ, poapy aravo képe ĝuarâ ha poapy aravo ogapýpe ĝuarâ”. Upérô oîva’ekue tapicha omba’apóva 18 aravo hamba’e ha hekorembiguáimava ỹramo katu ohupyty chupekuéra pe virupe’a tuicha tuicháva. Ary 1886-pe, karai Andrew Johnson, EEUU retâ ruvicha; omboguapy kuatiáre mba’apohárakuéra omba’apova’erâha 8 aravo añónte ñavô ára. Una de las reivindicaciones de los trabajadores fue la jornada laboral diaria de 8 horas; de manera a hacer realidad la sabia frase “ocho horas para el trabajo, ocho horas para dormir y ocho horas para la casa”. En ese tiempo, existían personas que trabajaban hasta 18 horas bajo un régimen de esclavitud o que en su defecto debían multas elevadas. En el año 1886, el Presidente Norteamericano Andrew Johnson promulgó la Ley Ingersoll, otorgando las 8 horas de jornada laboral diaria.

¡HETA VY’APAVÊ MAYMA MBA’APOHÁRAPE HI’ÁRAPE!

¡FELICITACIONES A TODOS LOS TRABAJADORES EN SU DÍA!

OMBA’APÓVA PURAHÉI

Ohai: Julián Paredes (Táva Paraguay, 1945)

I

Mba’eténimbo oikopáta mboriahúgui jaivaíma,

Ku ipohyipohyietéva jaisu’u ko’ê guive

Hasypa ñande rete, pytu jaikuaa’va,

Yma jahechave’ỹva, hepyetéva ty’aikue.

II

Hi’âitéku ñandeave jareko pe iporâmíva,

Hetavéku oikoreíva ipotî tapiaite;

Piko upéicharô ñande ku ty’áipe’anga jaikóva

Mba’eha pe iporâmíva ndikatúi ñamonde

III

Naneko’ê repyrâigui reho nde uru rendápe

Ndereko marangatúpe reipotágui virumi,

Ha oime mitâmimi nderehénte jepokápe

Neruĝuatî torypápe noimo’âi rejurei

IV

Nde rova rovarei rembyasy ko ne retâme

Reikoha tekotevême ha’etéma tyre’ỹ;

Nde ahy’ópe ndejuvy reikoháre mba’apópe

Pytagua mba’erâitére ku rekái rechyryry

V

Ikatu ko’êrôite ñainupâ itukumbokuépe

Tojeity ñemba’apópe avei ñande jave

Jekaru perepere ndohasái ñane retâme

Ku kyra apasusûme ha’ekuérante oikove

VI

Mba’eha nipo urukuéra nohendúi ko’â ja’éva

Ajevérô omba’apóva mba’evérô ku ndoikói;

Ohendúrô naimo’âi ko tetâ ipoguypekuéra

Ko ty’ái hepyetéva michîmi nañamokâi

0 comentarios